Алишер Навоий қитъалари ўта гўзал. Маънога тўла. Ўқиб қалб ҳузур қилади, гоҳо кўзлар ёшланади…

“Қитъа” сўзи парча, бўлак деган маънога эга. Фақатгина жуфт мисралари қофияланган ва арузнинг муайян вазнида битилган, ахлоқий-таълимий шеърлар қитъалардир.

Айтиб ўтиш жоизки, Навоийнинг соф исломий, тасаввуф йўлдаги бошқа шеърлари каби кўплаб қитъалари халқ кўзидан пана тутилади. Тўғри, китобларда чоп этилади, аммо бирор олим уларни ТВ, радио ёки бирор нашрда кенг омма учун шарҳ этмайди. Балки бир қарашда диний тушунчалар ярқ этиб кўзга ташланмайдиган ҳамда, энг муҳими, Каримов сиёсатига мослиниши мумкин бўлган шеърлар, хусусан, қитъалар ҳар йили такрорланади.

Яқин келажакда халқимиз чинакам эркни қўлга киритгач, Навоий хазинасидан тўлиғича баҳраманд бўлажак, иншаОллоҳ.

Қуйида Навоий ҳазратларининг қитъаларини насрий баёни билан тақдим этмоқдамиз.

Умид қиламизки, мутолаа онлари завқли кечажак, иншаОллоҳ.

ЎХҲ таҳририяти

Тенгри зоти ҳақиқатидаким, хирад мабҳуту нодондур ва аҳли хирад фартуту ҳайрон

Ҳақ зотиға биравки, хирад бирла фикр этар,
Отин эл ичра оқилу фарзона айлабон.

Миқдорини тенгиз суйининг истар англамоқ,
Лекин ҳубоб жомини паймона айлабон.

Мазмуни:
Тангри зотининг ҳақиқатида ақл лол ва нодон, оқиллар эса бемажолу ҳайрон

Кимки одамлар ичида ўзини оқил ва доно кўрсатиб Тангрининг зоти ҳақида ақл билан фикр қилмоқчи бўлса, у гўё қўлига пуфакдан жом олиб, денгиз сувининг миқдорини билмоқчи бўлган кишига ўхшайди.

***

Фаҳмсиз мулозимлар ғафлатида ва алар била маош ўткармак меҳнатида

Йўлдин озди ҳар мулозимдинки, ғафлат айладинг,
Будур ойин гар гадолиғдур ишинг, гар шоҳлиғ.

Уркудар элдекки чиқти кеча йўлдин маркаби,
Кўз юмуб очқунча чунким қилмади огоҳлиғ.

Олам аҳлида мулозимлар эрур ҳайвон кеби,
Қайси ғафлат англағоч зоҳир қилур бероҳлиғ.

Мазмуни:
Фаҳмсиз мулозимлар ғафлати ва улар билан бирор иш қилмоқнинг машаққати ҳақида Мулозимларингдан ғафлатда бўлсанг – бехабар қолсанг, улар йўлдан озади. Бу борада гадо бўлсанг ҳам, шоҳ бўлсанг ҳам фарқи йўқ – барибир шундай бўлади.

Мудраб қолган элнинг улови кечаси адашиб кетганидек, улар ҳам кўз юмиб очгунча огоҳ бўлмасанг, тезда йўлдан чиқадилар.

Хожасининг ғафлатини англагач, бебошлик қиладиган мулозимлар бу оламда айни ҳайвон кабидирлар.

(Давоми бор)