Мени ўқувчилар яхши кўришади. Чунки мен уларни боғлаб қўймайман.
Уларга:
“Хоҳлаган чиқиб кетаверсин. Хоҳлаган қолсин. Менинг гапим ёқмайдиганлар бирор-бир китобни очиб ўқийверсин. Эртак бўлса ҳам майли. Журнал ўқиса ҳам майли. Истаса хат ёзсин. Шеър ёзса ҳам майли. Аммо битта шартим бор. Овоз чиқармайди. Оғзидан ҳам , бошқа жойидан ҳам. Кимда савол бўлса гапимни тугатгач берсин саволини. Ўзининг саволи билан феълу- фоилнинг, мубтадо- хабарнинг ўртасига кириб олмасин. Йўқса фикрларим тарқалиб айтадиган гапимни йўқотиб қўяман. Кимнинг эътирози бўлса уни тинглайман. Шартим шуки, нима деяётганини билсин ва далили бўлсин. Агар у ҳақ бўлса мен тан оламан ва фикримдан қайтиб унга раҳмат айтаман”.
Маккага келган пайтимда Ҳанбалий мазҳабидан бир фиқҳий савол тушди. Билганимни айтдим. Шунда бир ўқувчи туриб Ҳанбалий мазҳабида масала бошқача эканини айтди. Мен унга: “Ҳали ўрта мактабни ўқиб тугатмай фиқҳни билиб қолдингми?! – деб қаттиқ койидим. Унга қўпол гапирдим. У одобли бола экан индамасдан сукут сақлади.
Уйга қайтиб китобларни қидириб ҳалиги масалани ўргандим. У талаба айтган гап тўғри бўлиб чиқди. Мени нима қилди деб ўйлайсиз?
Эртаси мадрасага бориб ўқувчиларга дедим:
” Кеча дўстингизга айтган гапимни барчангиз эшитдингиз. Мен нотўғри гапирган эканман. Дўстингиз ҳақ экан. Бугун барчангизни олдида ундан кечирим сўрайман. Ундан икки марта кечирим сўрайман. Бири уни хатокор деганим учун. Иккинчиси уламолар ахлоқига хилоф қилиб уни койиганим ва зулм қилганим учун”.
Ўқувчилар мен берадиган назарий билимдан кўра ушбу амалий дарсдан кўп фойда олишди.
Али Тантовий
“Зикриёт” китобидан