«Буюк келажак»нинг Нур Парпиев (https://uzexpertsovet.com/team/parpiev-nur/) деган аъзоси бор экан, у Ўзбекистонда икки фуқароликни жорий этишни таклиф қилибди, унинг таклифини Ўзбекистон Миллий ахборот агентлиги (ЎзА) эълон қилибди (http://uza.uz/oz/society/ikki-fu-arolik-ma-omi-yekhud-dunye-tazhribasiga-asoslangan-ya-23-05-2019?fbclid=IwAR0et5kfUuURcdp4G0loD43mD6lurI3ZQ6i31K1WUNItivXfHu2CG4UvsbI).

Айтяптики, агар АҚШ, Канада, Австралияда ишлаган ватандошларимиз қарилик гаштини Ўзбекистонда сурса, уларнинг пенсияси Ўзбекистонга етказиб бериларкан — бу бизга қўшимча валюта тушуми бўлармиш (йиғлагинг келади — бошимизни АҚШдан келадиган пенсия билан айлантиришмоқчи…). Икки фуқароликка рухсат берилса, чет элда бойиб кетган ватандошлар Ватанга қайтиб, янги уйлар қурармиш, машиналар олармиш, савдо-сотиқ қилармиш — солиқ тушумини оширармиш. Мана, Исроил яхши намунамиш — икки давлат паспортига эга яҳудийлар қаерда бўлмасин ҳар доим Исроил манфаатларини кўзлаб иш қилармиш, ўзбеклар ҳам шунақа бўлса ёмонми, дейди Парпиев.

Мен ўзимча жуда бағрикенг одамман, ҳозирги аксарият расмий ва норасмийлар тақиқларга қаршиман ўзимча, тақиқлардан фойда йўқ, деб ҳисоблайман. Лекин икки фуқароликка рухсат беришга келганда — йўқ, бунга қаршиман. Албатта, менда агар ҳам Ўзбекистон, ҳам АҚШ паспорти бўлса, жуда қулай бўларди ростдан ҳам. Аммо Путин Россияси омили борлиги сабаб мен (эҳтимол, фақат ҳозир) икки фуқароликка йўқ дейман. Гитлер Иккинчи Жаҳон уруши арафасида немис миллатига мансуб аҳолини ҳимоя қилиш баҳонаси билан Германияга қўшни мамлакатларнинг ерларини босиб олганидек, Путин Россияси Россия паспортига эга фуқароларни ҳимоя қилиш баҳонаси билан Грузиянинг икки бўлагини ажратиб олган, Молдованинг бир қисмини фалажлаган, Украинанинг бир қисмини босиб олган, яна икки қисмини тўлиқ эгалламоқчи. Масалан-да (https://www.eurointegration.com.ua/rus/articles/2019/04/25/7095627/).

Агар бизда ҳозир икки фуқароликка рухсат берилса, ўзбекистонликларнинг қўлида Ўзбекистонникидан сўнг энг кўп Россия паспорти бўлади, АҚШ ё Канаданики эмас. Ва Путин Россияси Грузия ёки Украинага нисбатан қилган ҳаракатларини Ўзбекистонга ҳам қўлламаслигига ҳеч қандай кафолат йўқ. Путин ҳали ҳам саҳнада экан, МДҲнинг ҳеч бир мамлакати ўзини тўла эркин ҳис қила олмайди, Ўзбекистонда эса икки фуқароликни жорий этиб бўлмайди, менимча. Америка ё Австралиядаги ватандошларимизнинг пенсияларидан умид узиб туришимизга тўғри келади (ва бу тўғри бўлади ҳам, ҳозирча).

PS. Россия, шубҳасиз, буюк мамлакат. Ҳозирги Путин Россияси шу ачинарли, шу шарманда, шу чиркин ҳолатида ҳам яқин-атрофидаги мамлакатларга озми-кўпми фаровонлик келтирмоқда — миллионлаб (!) ватандошларимизни (!!) иш билан таъминлаб қўйганининг (!!!) ўзиёқ қандай натижа (аммо бу Путин Россиясидан тараладиган қўрқув, хавотир ҳиссасини камайтира олмайди). Агар Россия эркин, демократик бир мамлакат бўлганида эди, яқин-атрофидаги мамлакатларнинг тараққиётига ҳам қанчалик кўп ижобий таъсир кўрсата олиши мумкинлигини тасаввур қилолмай, ақл шошади.

Илхомиддин Алимов