Каримовни Душанбе шаҳрида бўлиб ўтган ШҲТ саммитининг “асосий янгилиги” номинацияси бўйича етакчи дейиш мумкин. Бу унинг саммитда қатнашиши билангина боғлиқ эмас.

Душанбедаги ШҲТ саммити олдиндан тарихий бир учрашув бўлиши эътироф этилганди. Чунки мазкур йиғилишда Шанхай ҳамкорлик ташкилоти янги аъзолар учун расман ўз эшикларини очиши режалаштирилганди. Бироқ саммит давомида Ўзбекистон президенти Каримов оғзидан чиққан баъзи гаплар саммит учун кутилмаган бир янгилик бўлди дейиш мумкин.

Собиқ совет қолдиқларига мансуб Каримов одатда фақат шахсан ўзи учун аҳамиятли деб билган йиғилишларда қатнашиб келади. Унинг шахси учун аҳамиятли бўлган йиғилишларнинг ўзбек халқи манфаатларига мос келиш ёки келмаслигининг Каримов учун аҳамияти йўқ. Каримов учун ўз яккаҳокимлигини сақлаб қолиш ҳамма нарсадан устун туради.

Шу сабабли ҳам Каримов ўзининг саммитга келишидан асосий мақсади бўлган шахсий ишларини умумий давра суҳбати бошланмасданоқ ҳал қилиб қўяқолди. Бу ерда гап Каримовнинг Россия президенти Владимир Путин билан бўлиб ўтган ўзаро суҳбати ҳақида бормоқда. Суҳбат давомида Каримовнинг, бу йил мобайнида Путин билан бирон марта ёлғиз қолмаганлигидан жуда қаттиқ ташвишда эканлиги аён бўлди.

“Россия президенти ўзининг жуда тиғиз графиги борлигига қарамасдан мен билан суҳбатлашишга ярим соат ажратганидан жуда хурсандман”, – дея тан олди Каримов.

Бу сўзлардан сўнг суҳбатнинг протокол доирасидан ташқаридаги мавзуларда давом этиши атрофдагиларга аён бўлди. Каримовнинг сўзларига кўра жуда кўплаб масалалар ва муаммолар йиғилиб қолган ва уларга жавоб топиш ҳамда зарур ахборотни номаълум жойлардан изламаслик учун унга бир йўналиш ва йўл кўрсатувчи лозим.

“Мен Россиянинг биз учун стратегик ҳамкор эканини яширмайман. Муносабатларимиз иттифоқчиларга хосдир. Ўйлайманки қанчалик кўпроқ маслаҳатлашиб турсак саволларга шунчалик кўп жавоблар топилади. Бу учрашувлар ўртасидаги муддат чўзилиб кетса, ўзимни қандайдир руҳий тушкунликда ҳис қила бошлайман. Берилиши керак бўлган саволлар бор ва киши бирор ориентирни ҳис қилишни истайди”, – дея таъкидлади Каримов.

Каримовнинг сўзларига кўра у Путин билан учрашувдан ўзига энг тўғри сиёсий йўналиш ва яхшигина озиқ олади. Агар стенограмма матнига ишониладиган бўлса Путин билан ярим соатлик учрашув чоғида Каримов “ўз йўлини йўқотиб қўйганлик” иборасини бир неча маротаба такрор ва такрор тилга олади.

Каримвонинг ҳолати бўйича баҳо бераркан РИА Новости ахборот агентлиги муҳбири: “Бундан хулоса қилиш мумкинки, ҳақиқатан ҳам Каримовнинг ишлари чатоқ кўринади. У шу қадар хавотирдаки буни кенг жамоатчиликдан сир тутишга қанчалик уринмасин барибир атрофдагилар учун яққол кўриниб турарди”, – деб ёзади.

Умуман олганда собиқ иттифоқ тарқаганидан бери Каримов бошчилигидаги Ўзбекистон давлати геосиёсат соҳасида ҳар доим ўз йўлини тополмасдан адашиб юрди. Бир вақтлар Грузия, Молдова, Украина ва Озарбайжон билан биргаликда ГУУАМ блокида қўшилиб унинг номида яна бир “У” ҳарфининг пайдо бўлишига сабаб бўлди. Кейин эса Каримов инжиқликлари сабаб ундан чиқиб кетиб КХШТ га кирди. Россия етакчилигидаги КХШТ таркибида ҳам бир пайдо бўлиб бир чиқиб юрди. Собиқ совет республикаларининг ЕврАзЭС ташкилотида ҳам ўз ўрнини топа олмаган уни тарк этиб қутилди.

РИА Новости муҳбири Каримов ташқи сиёсатини шамол йўналишини аниқлайдиган флюгер асбобидан ҳам кўра кўпроқ мойчечак гулига ўхшатади. Унинг ёзишича Каримов ташқи сиёсатда мойчечек гулбаргларини узиб “севади-севмайди” ўйини ўйнаётганга ўхшайди.

Шундай қилиб Каримов бутунлай ўз йўлини йўқотганини илк маротаба расман тан олди.

ЎХҲ ахборот бўлими