“Озодлик” радиосининг хабар беришича, Ҳокимиятга келганидан бери Ўзбекистондаги аҳволнинг умумиятла оғир эканини айтиб келаëтган президент Шавкат Мирзиëев¸ бир неча бор “керак бўлса¸ конституцияни ўзгартирамиз”¸ деган. Конституция қабул қилинганининг 25 йиллиги кунида “Озодлик” радиоси суҳбатлашган муқобил конституция лойиҳаси муаллифи¸ жорий конституцияни ўзгартириш эмас¸ балки уни бутунлай қайта ëзиш зарурати ҳақида гапирди.
Ўзбекистон конституцияси қабул қилинганининг 25 йиллиги байрам қилинаëтган 2017 йилнинг 8 декабрь куни Ўзбекистон конституциясининг 1992 йили ëзилган лойиҳаларидан бири муаллифи профессор Отанзар Орипов амалдаги конституцияни халқни бугунги ночор аҳволга солган асосий ҳужжат деб билишини айтади:
– Бу конституциянинг бирламчи фундаментал яроқсизлиги¸ унинг совет конституциясидаги ëлғонлардан озод бўлиш учун қабул қилинган Ўзбекистон Мустақиллик декларациясини¸ унинг асосий талабларини инкор қилишидадир. Қабул қилинган ҳозирги конституция совет давридаги ëлғонларни сақлаб қолган. Масалан¸ ҳокимият халқникидир¸ ҳокимиятнинг ягона манбаи халқдир¸ деган ëлғон совет конституциясида ҳам бор эди¸ бугунги ўзбек конституцияда ҳам бор. Халқ ҳақиқий ҳокимият эгаси эмаслигини ҳамма билади. Ҳокимият қабул қиладиган қоида-қарорларда халқ иштироки йўқ¸ дейди Отаназар Орипов.
(74 яшар физика ва математика фанлари доктори Отаназар Орипов Ўзбекистон мустақиллик декларацияси ва Ўзбекистон конституцияси лойиҳасини ҳали мамлакат мустақил бўлмасидан туриб ëзгани билан ҳам танилган. Орипов- қуëш энергияси соҳасида қўлланиладиган кремний моддаси докторлик иши ¸ 50 дан ортиқ мақола ëзган олим.)
Жорий йилнинг 13 июнь кунги кенгайтирилган видеоселектор мажлисини асосан суд тизимидаги адолатсизлик ва порахўрлик танқидига бағишлаган президент Шавкат Мирзиëев судлар халқпарвар¸ адолат қўрғони бўлиши учун¸ керак бўлса конституцияни ҳам ўзгартирамиз¸” деган эди.
7 декабрь куни “Ўзбекистон Республикаси Конституцияси қабул қилинганлигининг 25 йиллиги муносабати билан афв этиш тўғрисида”ги фармон ҳақида гапирган президент “суд-ҳуқуқ идораларини қанчадан-қанча тизим қилдик, Конституцияни ўзгартирдим мен. Нима учун? Мен ўзим биламан – адолатсизлик қанча судларда¸” деди.
Отанзар Орипов фикрича¸ президент Мирзиëев Ўзбекистоннинг бугунгидек адолатсизлик ҳукмрон мамлакатга айланиши илдизи конституцияга бориб тақалишини тушунади¸ аммо бу фундаментал муаммони ҳал қилишга системали ëндашув етмаяпти.
Орипов фикрича¸ ишламайдиган конституциядан воз кечиб¸ унинг ўрнига 25 йиллик хатолардан чиқарилган сабоқ билан ëзилиши лозим янги конституция қабул қилиш керак.
Бу жараëнда эса¸ олим фикрича¸ 25 йилдан бери тортмаларда қолиб келаëтган мухолифатдаги “Эрк” партияси томонидан ишлаб чиқилган конституция лойиҳаси қайта муҳокама қилишга лойиқ ҳужжатдир.
Зотан¸бу лойиҳа олий ҳокимият эгаси халқ¸ деган асосга қурилган ва халқ ҳокимиятини кафолатловчи механизмни ўз ичига олган эди¸ дейди Орипов.
ЎХҲ хабарлар бўлими