Муҳаммад Солиҳ

ЙЎЛНОМА
(Хотира)
(77)

НАМАНГАН ВОҚЕАЛАРИ

Форум  мажлисида  қилинган  нутқ  бироз  ҳаяжонли  ёзилган бўлса-да,  унда  муболаға  йўқди.  Сайловдан  кейин  Фарғона водийсида  вазият  жуда  оғирлашганди.  «Адолат»  деб  аталган жамият  аъзоларига  қарши  бошланган  репрессив  ҳаракатлар бутун Наманганни истиқрорсизликка  судрай бошлаганди.

«Адолат» 1990 йилда тузилган жамият бўлиб, ўзларича аҳоли ичида  тартиб  ўрнатишга  бел  боғлаган ёшлардан таркиб топганди. Улар  тартибни  шариат  қонунлари  бўйича  ўрнатажагини  эълон қилиб,  иш  бошлаганларида  Наманган  шаҳар  ва  вилоят  ҳокимлари бунга унча эътибор беришмаганди.

Ҳатто  ўғри-қароқчига  қарши  курашда  «Адолат»  маҳаллий ҳокимият  билан  бирга  ишлай  бошлади.  Жамиятнинг  диний характерга эга бўлганлиги ҳукумат қулоғига етиб борган бўлса-да, 1991  йил  Президентлик  сайловигача  «Адолат»га  тегинмади.

Сайловдан  кейин  сиёсий  мухолифатга  бўлгани  каби, «адолат»чиларга  ҳам  қарши  ҳужум  бошланди.  1992  йил  баҳорида бир  неча  кун  ичида  ўнларча  «адолат»чи  ҳибсга  олинди.  Қоча олганлари  Тожикистонга,  Қирғизистонга  қочдилар. Қочолмаганлари яшириндилар.

Бир  йилча  легал  ҳаракат  қилган  кичик  жамият  энди  ерости фаолиятига  ўтди.  Ер  остида  радикаллашди.  Зўравонликка зўравонлик  билан  жавоб  бериш  керак,  деган  радикалларнинг классик  хулосасига  келди.  Юрт  ташқарисидаги  «адолатчи»лар  бу фикрни  мафкура  ҳолига  келтирдилар  ва  уч-тўрт  йил  ўтар-ўтмас, Ўзбекистонда  қуролли  мухолифат  пайдо  бўлди.  Ўзбекистондаги режимнинг  «ислом  фундаментализми»  дея  қилаётган аюҳанносларига  ҳамдардлик  билдираётган  Ғарб  бу «фундаменталист»ларни  режимнинг  ўзи яратганини билмасди.

(давоми бор)