Кўзимни очсам, БМТ анжуманида ўтирибман. Олдимда Ўзбекистон байроғи. Бўйнимга осилган бейджикни айлантириб қарасам Ўзбекистон вакили эмишман.

Аммо ўтмиш билан бугун ўртасини боғлай олмаëтган эдим. Қандай қилиб, Ўзбекистондаги ҳаробада яшайдиган, мен каби жулдурвоқи бирдан улуғ бир анжуманда келажаги буюк давлатни тамсил қилмоқда?

Ë кечаги «день рождения»да ичиб маст бўлиб қолган БМТ вакилининг ўрнига янглишиб мени самалётга ўтқизворишдими? Анави кинодагидек.

Ҳуллас, нима бўлса бўлсин, ватаним юзини ерга қаратмайман. «Бизга дунë ҳавас қилади!» дея ролга киришиб кетдим.

Кейин, бир тўда одам мени ўраб олиб саволга тута бошлади. “Мамлакатингиз қашшоқми?” деди бир кўзойнак таққани.
“Йўқ боймиз, осмонимиз мусаффо, юксак маънавият – енгилмас куч”, дедим.

“Сизда ўртача ойликка нисбат қилганда, автомашина қимматми” деди яна бириси. “Йўқ” дедим. “Истаган фаррош 4 ой ишласа пули битта «Каптива»га етади” дедим. “Истаса машинани салондан текин миниб кетади, ойлигидан 0004 фоиз ойма-ой тўлаб юраверади” дедим.
“Тошкентда уй қимматми” дейишди. “Текин” дедим. “Давлат ҳар бир одамга икки қаватли балкони боғга қараган намунали уй қуриб беради” дедим. “Фақат иримига калитнинг пулини тўлайсиз, 50 цент” дедим.

Битта кал одам, Испаниядан бўлса керак, “Эй, мамма мия!” деб ҳасаддан кал бошига шаппатлади. Африканинг Сўмалисидан келганлар ҳушидан кетиб қолди. БМТ биносидан тўғри 17 горбаннисага скорий опкетди уларни.

“Бюджетдан ойлик оладиганларнинг маошини виртуал корзинкага соберинг” деб қўлимга дигитал қалам беришди.

Экранда корзинка ва нозу неъматлар акс этганди. Виртуал нозу-неъматларни ликкилатиб корзинкага солиб, ойлик маошининг ҳарид қудратини намойиш қилишим керак эди.

“Масалан, ўқитувчини олсак, дейлик полний ставкада ҳафтасига 18 соат дарс берадиган математика муаллими. Унинг оладиган ойлигини Х деб оламиз. Бу муаллим ҳар куни қази ейди», деб саватчага 30 палка қази ташадим. Кейин «бу муаллим ҳар куни қўй гўштидан овқат дейди», дея 30 кило қўй гўштини ҳам саватга ташадим. Балиқ, товуқ гўштларидан ҳам ташладим, 40 килога яқин.

Тухум, творог, қаймоқ, сметана, пишлоқ, бол, қуйруқ ëғи, зайтун ëғи, зиғир ëғи, пальма ëғигача ташадим, ойига 60 литрча. Икки қоп қозоқ уни, бир қоп шакар, картошка пиëз, бодринг помидору зираворлар.
БМТ даги кал одам ичи тўлиб тошган корзинкага қўрқув аралаш завқ билан тикилди.

Мен унинг қарашидан «ўқитувчининг саломатлигини ўйлаяптиëв», деб тушундим. Калорияли нарсаларни еб ташаб иссиғи ошмасин деб лимон, кўк чой каби нарсаларни ҳам виртуал саватга солдим.

Анальгин, пенициллин лирика трамадол ва бошқа дориларни ҳам солдим. Энди иссуғ жон, ким билади эртаага нима бўлишини? Бундан ташқари ўқитувчининг «Каптива»сига қуйиладиган бензин ва бошқа расходларни ҳам қўшдим. Ойда 2 марта балет театрига, 2 марта операга боради ва бир марта Озодбекнинг концертига тушади. «Фаровон » ресторанида суши ейди, «Катакомба»да увилдириқ…
«Бу ҳаражатларнинг ҳаммаси, Х деб белгилаганимиз, ўқитувчи ойлигининг 30 фоизини ташкил қилади» деворсам, БМТдагилар бир оҳ чекишди.

Кейин биттаси туриб “демак Ўзбекистонга моддий ëрдам керак эмас эканда” деб қолди.

“Кераги йўқ ëрдамни, силарга ўлигимизни ташамаймиз. Шукур, осмонимиз мусаффо, маънавиятимиз шаффоф” дедим.
Шу пайт, бир кўзойнакли чиқиб “бўлмаса нега 20 миллиард қарз олган президентларингиз емаябди бу яна беринг дея моддий ëрдам сўраб хат ëзди” деганида қовун туширганимни билиб қолдим.
“Аслидаку, ўқитувчининг ойлиги унчалик ҳам кўп эмас…”, дея хатоимни тўғирлашга урина бошлагандим, яна ўзим яшайдиган туманидаги ҳароба уйимда пайдо бўлиб қолибман. Чироқ ўчган, газ йўқ.Эшикни маҳалла раиси тақиллатиб пахтага чиқмасанг бола пулини кесаман деб дағдаға қилиб турибди.

У ëғини биласиз. Билмасангиз милисахонада тушунтиришади шоир Маҳмуд Ражабга тушунтиришганидай. Яна ҳам тушунмасангиз ўзингизни жиннихонада кўрасиз.

Бу матнни турк ëзувчиси Азиз Несиндан илхомланиб ëздим. Мундоқ қарасам ўзбе ëзувиларини ичида сатира ëзадигани қолмабди. Мусалло мадхия марсия мувашшах ва бошқа тарбиявий шиғирларни ëзишади аммо сира сатира ëзишмайди. Чунки ëзғувчилар хукумат охиридан ем ейди. Еган жойга тупурилмайди. Қолаверса шоир Анвар Обиджон ëзганидек мабодо тупуришса озидаги пулга келган нос исроф бўлади.

Азал мағрур туғилғонман, манинг шердек саботим бор,
Жафо кўрсам урурман оҳ вале молдек бўкирмасман.
Фалак посангиси – танда: бу ёнда дард, у ёнда шавқ,
Бул тарафга қўшмағайман, ул тарафдин ўпирмасман.
Бўлойин мард, келиб жоно мани ўлдирса ўлдирсун,
Севгидан чанг юқибдир, бас, они дилдан супурмасман.
Буюк ишқингга, э Гулмат, у танноз туфлади кетди,

Оғизда – пулга келғон нос, шу боис ман тупурмасман.
Қулоғимга наушник тақиб дамас маршрутка кетяпан. (Қўшиқ мен нечун севаман ўзбекистонни) Қўшиқ тугагач науушникни қулоғимдан олишими билан илк эшитган сўзим нолиш бўлди:
-Қимматчилик
-Зато осмонимиз мусаппо
-Минг марта шукур.
-Ану шоирни қамашди
-Вой бечорагина
-Зато бизни қамашмади
-Минг марта шукур.
-Чиқди у. Қамодан чиқди шоир
–Минг марта шукур.
-Блогер қизни жиннихонага тиқишди
-Зато биз жиннихонада эмасмиз
-Минг марта шукур.
-Шоир сотиб ташабди ану блогер қизни
-Минг лаънат унга
-Блогер қиз мусаппо осмонга шак келтирди
-Минг лаънат унга ҳам
-Бечора қизни икки гўдаги очмииш
-Вой бечора. Ўзи қиз яхшию аммо анави шоир ëмон
-Минг лаънат шоирга.Лекин қизгина увол
-Зато президентимиз мехрибон
-Минг марта шукур.
-Лекин барибир қимматчилик Қиш келяпти таппи билан ўтин нархи осмонга чиқди.
Ассалом ўзбекистон, жума муборак!

Рассом Туз